Wyszukaj Mistrza Umysłu: przewodnik po wyborze idealnego Psychologa
- Monika Barcik
- 17 sty 2024
- 5 minut(y) czytania
W życiu każdego z nas mogą wystąpić momenty, gdy potrzebujemy wsparcia psychologicznego. Bez względu na to, czy borykamy się z trudnościami emocjonalnymi, stawiamy czoła trudnościom w relacjach czy po prostu szukamy pomocy w zrozumieniu siebie lepiej, skorzystanie z usług psychologa może być kluczowym krokiem. Jednak, aby doświadczenie to było efektywne, istotne jest znalezienie odpowiedniego specjalisty. Poniżej przedstawiam kluczowe aspekty, na które warto zwrócić uwagę podczas wyboru psychologa.
1. Typ specjalizacji: Psychologia to rozległa dziedzina obejmująca różnorodne obszary, takie jak kliniczna, społeczna, organizacyjna czy sportowa. Przed rozpoczęciem poszukiwań warto zastanowić się, z jakim konkretnym problemem lub obszarem życia chcemy się zmierzyć. Niektórzy psycholodzy specjalizują się w pracy z dziećmi, inni w terapii par, a jeszcze inni w radzeniu sobie z problemami psychicznymi. Upewnij się, że wybrany specjalista posiada doświadczenie w obszarze, który Cię interesuje.
2. Edukacja i certyfikaty: Edukacja jest ważna, ale nie najważniejsza w zawodzie psychologa. Często DOBRY psycholog to tej, który ma wiedze, a BARDZO DOBRY to tej, który ma również intuicję, miłość i mądrość. Zadajmy sobie pytanie: psycholog ma mieć więcej w głowie czy w sercu? Terapia to współpraca, to relacja, to emocje. Do tego trzeba mądrości w byciu z drugim człowiekiem, akceptacji jego emocji i zachowań, miłości, której certyfikaty nie gwarantują. Bardziej rozwijam temat w artykule "MIT: najlepsza jest PSYCHOTERAPIA. Czyli o tym, dlaczego psychoterapia nie zawsze jest dobrym rozwiązaniem. Moja historia."
3. Style i metody pracy: Psychologowie posługują się różnymi metodami terapeutycznymi. Niektórzy preferują podejście poznawczo-behawioralne, inni skoncentrowani są na psychoterapii psychodynamicznej czy humanistycznej. Przed rozpoczęciem terapii warto dowiedzieć się, jaka jest filozofia i podejście wybranego specjalisty, aby upewnić się, że są one zgodne z Twoimi oczekiwaniami i preferencjami.
4. Relacja i empatia: Jednym z najważniejszych elementów skutecznej terapii jest relacja między pacjentem a psychologiem. Znalezienie specjalisty, z którym czujesz się komfortowo, jest kluczowe. Upewnij się, że psycholog potrafi słuchać, wykazywać zrozumienie i tworzyć atmosferę zaufania. Pamiętaj też, że zaufanie to wartość, która pojawia się w procesie. Jeśli z reguły masz problem z zaufaniem, nie skreślaj od razu specjalisty, z którym się spotkałeś. Daj czas Waszej relacji. Prawdopodobnie lęk przed zaufaniem, który jest w Tobie, pojawi się jako temat do pracy z psychologiem na terapii.
5. Kompatybilność osobowościowa: Relacja z psychologiem opiera się nie tylko na fachowych kompetencjach, ale także na subiektywnym odczuciu kompatybilności osobowościowej, czyli dopasowania osobowościowego. Psycholog nie może denerwować Cię swoim stylem bycia, cechami, zachowaniem czy mimiką. Ze swoim specjalistą musisz czuć vibe, połączenie, które daje swobodę i poczucie zrozumienia. Psycholog, z którym pracujesz ma Cię również inspirować, a jego osobowość, wzmacniać zaufanie i zmniejszać lęk przed otwarciem się przed nim. Jeśli po pierwszych sesjach czujesz, że nie ma między wami dobrej chemii, nie wahaj się poszukać innego specjalisty. Skuteczna terapia wymaga otwartej i zaufanej relacji, dlatego kluczowe jest, aby znaleźć psychologa, który współpracuje z Tobą w sposób, który jest dla Ciebie komfortowy. Dodam małą przestrogę: nie przywiązuj się za bardzo do opinii innych ludzi o danym psychologu - to, że im nie odpowiadał, nie znaczy, że nie będzie on pasował do Ciebie. Niektórzy psychologowie - podobnie, jak ja - umożliwiają umówienie się na bezpłatną pierwszą konsultację. Ma ona właśnie na celu między innymi, dać Tobie możliwość na poznanie osoby psychologa i na podstawie tego, zadecydowanie o dalszej z nim współpracy.
6. Jasność w komunikacji: Zrozumienie, w jaki sposób psycholog komunikuje się z Tobą, może mieć istotny wpływ na przebieg terapii. Sprawdź, czy specjalista potrafi tłumaczyć trudne pojęcia w zrozumiały sposób i czy jest gotów odpowiedzieć na Twoje pytania dotyczące procesu terapeutycznego, Twoich cech, zachowań i mechanizmów rządzących nimi. Jasność i otwartość w komunikacji mogą znacznie ułatwić proces współpracy.
7. Otwartość na feedback: Dobry psycholog jest elastyczny i otwarty na feedback. Jeśli masz wrażenie, że coś w terapii nie działa lub chcesz eksperymentować z innymi metodami, ważne jest, abyś czuł się swobodnie w dzieleniu się tym z terapeutą. Psycholog, który jest gotów dostosować podejście do Twoich indywidualnych potrzeb, może przyczynić się do bardziej efektywnej terapii.
8. Długość i struktura terapii: Różni psycholodzy stosują różne podejścia do czasu trwania sesji i długości terapii. Niektórzy preferują krótsze, bardziej skoncentrowane sesje, podczas gdy inni pracują w dłuższych cyklach. Zastanów się, jaka struktura i długość terapii odpowiada Twoim potrzebom i życiowemu harmonogramowi. Zwróć uwagę na to, czy terapia u danego specjalisty może być dostosowana do Twojego grafiku w pracy. Niektórzy ludzie pracują na kilka zmian, ich grafik nie wygląda tak samo na przestrzeni tygodni. Możesz trafić na specjalistów, którzy realizują terapię tylko jeśli będzie ona systematyczna (sesje będą odbywały się tylko w dany dzień tygodnia i o danej godzinie, bez możliwości zmiany). Systematyczność jest ważna dla procesu terapii, ale nie najważniejsza.
9. Zachowania etyczne: Rzetelność i etyka zawodowa są fundamentem pracy każdego psychologa. Istnieją zasady etyczne, których przestrzeganie jest niezbędne w relacji terapeutycznej. Wymienię je tutaj:
Zachowanie tajemnicy zawodowej: Psycholog powinien zapewnić pełną poufność dotyczącą treści rozmów podczas sesji terapeutycznych. Wyjątkiem są sytuacje, w których pacjent lub inna osoba znajduje się w bezpośrednim niebezpieczeństwie. Zwróć uwagę, czy psycholog posługuje się imionami swoich pacjentów w rozmowie z Tobą. Odwołanie się do swoich doświadczeń zawodowych nie jest naruszeniem tajemnicy, np. "prowadzę wielu pacjentów z diagnozą depresji". Takim naruszeniem będzie zdanie "pacjentka z którą Pan się minął też cierpi na depresję" lub "Pani Ania, moja pacjentka, taka czarna, również zmaga się z takimi problemami, nie jest więc Pani sama".
Bezstronność i brak osądzania: Psycholog powinien zachować bezstronność i unikać ocen moralnych czy wartościujących komentarzy na Twój temat. Jego rola polega na wspieraniu pacjenta, nie zaś na ocenianiu jego wyborów czy postaw. Osobiste wartości, przekonania religijne, polityczne i inne nie mogą być przejawiane przez psychologa. W terapii nie chodzi bowiem o zmianę przekonań pacjenta, aby odpowiadały większości bądź temu, co psycholog uzna za słuszne. Zmiana ta powinna prowadzić do polepszenia funkcjonowania pacjenta w życiu osobistym i relacjach, z uszanowaniem poglądów religijnych czy politycznych pacjenta.
Granice i Profesjonalizm: Psycholog powinien wyznaczać jasne granice w relacji z pacjentem, zabezpieczając obie strony przed ewentualnym nadużyciem. Częstą granicą jest nieprzyjmowanie drogich prezentów od pacjenta. Psycholog dostaje odpowiednią gratyfikację za swoje działania i pracę, w postaci wynagrodzenia finansowego od pacjenta. Nie ma jednak z góry ustalonej granicy, w tej kwestii, jest ona rozstrzygana indywidualnie przez specjalistę.
Świadomość własnych kompetencji: Terapia jest skuteczną formą leczenia i zwiększania dobrostanu człowieka. Jest również obarczona dużą odpowiedzialnością z uwagi na delikatność struktury psychiki człowieka oraz pozycję Autorytetu, którą taki psycholog ma w oczach swojego pacjenta. Zwróć uwagę, podczas wyboru specjalisty, czy używa on technik, które zna i którymi potrafi się posługiwać. Możesz wtedy zapytać o jego wykształcenie w tym kierunku. Dobry psycholog powinien znać granice swoich kompetencji i nie podejmować się zadań przekraczających jego możliwości.
Relacja pacjent dziecko - psycholog - rodzic: Terapia dziecka niepełnoletniego nieco różni się od współpracy z dorosłą osobą. Pierwszą różnicą jest kwestia rozmawiania o pacjencie (w tym przypadku dziecku) z rodzicem lub opiekunem prawnym dziecka. Tajemnica zawodowa musi zostać zachowana w kwestii treści rozmów z dzieckiem. Nie może być sytuacji, kiedy psycholog przekazuje informacje pozyskane od dziecka rodzicowi. Wrócę do podkreślenia, że najważniejsza w procesie terapii jest relacja. W sytuacji naruszenia zasady poufności rozmów, prawidłowa i zdrowa relacja psychologa z dzieckiem nie może zaistnieć, ponieważ zostaje naruszone zaufanie. Specjalista kontaktuje się z rodzicem lub opiekunem prawnym dziecka, aby poinformować o progresie, regresie, stanie zdrowia dziecka, postępach lub zaleceniach zdrowotnych (konsultacje z innymi lekarzami, techniki pomocowe, które mogą być udzielane dziecku, podejście do jego problemów). Takie informacje są niezmiernie istotne dla opiekuna w procesie terapeutycznym dziecka.
Podsumowując, przy wybieraniu specjalisty dla siebie czy swojego dziecka, zwróć uwagę, czy psycholog "ma w sercu" dobro drugiego człowieka, czy jest ludzki, czy narusza swoim zachowaniem Twoje granice. Jeśli czujesz się z nim dobrze, swobodnie, czujesz, że możesz mu zaufać, czujesz się przez niego rozumiany i wysłuchany, masz ochotę przyjść na kolejne spotkanie, to bardzo możliwe, że znalazłeś Swojego Mistrza Umysłu.
Przeczytaj również:
Comments